Uber’e ait sızan belgelere göre şirket, kurallara uymadan büyümek için Macron, Biden ve eski AB yetkilisi Neelie Kroes gibi üst düzey politikacılardan gizli destek aldı.
Amerikan teknoloji devi Uber’in sızdırılan kayıtlarına göre şirket, birçok ülkede kurallara uymadan büyümek için bazı üst düzey politikacılardan, bakanlardan gizli destek aldı. Bu siyasetçilerin arasında halen Fransa Cumhurbaşkanı olan Emmanuel Macron ve eski Avrupa Birliği (AB) yetkililerinden Neelie Kroes da var.
Belgelere göre şirketin eski patronu, bir polis baskınında tüm bilgisayarlara ve belgelere erişimi engelleyen “yok etme butonunun” devreye girmesi için emir de verdi.
Ortaya çıkan belgelere göre geleceğin cumhurbaşkanı, Ekonomi Bakanı olduğu 2014-2016 yılları arasında San Francisco merkezli araç çağırma şirketinin Fransa’da taksi yasalarının değişmesi için yürüttüğü lobi faaliyetlerine olağanüstü bir çabayla destek verdi. Öyle ki Macron’un Fransa’da soruşturmalarla karşı karşıya kaldığı dönemde şirketin lehine Fransız kabinesindeki rakipleriyle gizli bir “anlaşma” dahi yaptığı ortaya çıktı.
AB’nin üst düzey yetkililerinden, eski dijital işlerden sorumlu üyesi Neelie Kroes de henüz bu görevi bırakmadan Uber’le potansiyel bir lobicilik faaliyeti işi için görüşmeye başlamıştı. Görev süresi bittikten sonra da Uber için çalışmaya ve yakın olduğu siyasiler üzerinden şirket lehine kampanya yürütmeye başladı. Bu da AB’nin etik kurallarına aykırı eylemlerin ortaya çıkmasına yol açtı.
MACRON’UN BÜYÜK YARDIMI
Paris, Uber’in Avrupa’da ilk sahneye çıktığı yerdi ve taksicilerden ciddi bir tepki almıştı. Taksicilerin protestoları sokaklarda şiddet olaylarının yaşanmasına da yol açmıştı.
Emmanuel Macron, Ağustos 2014’te Fransa Ekonomi Bakanı olarak atanmıştı. Uber’i hem ekonomik büyüme hem de o dönem şiddetle ihtiyaç duyulan istihdam için bir kaynak olarak gördü ve şirketin işleyişine yardımcı olma sözü verdi.
UberPop, taksi lisansı olmayan kişilerin özel araçlarına müşteri almalarını ve yolun ücretini bölüşmelerini sağlayan bir uygulama. Ancak ücreti ödeyen yolcular olduğu için çoğunlukla onun istediği adrese gidiyor ve aslında bir nevi “korsan taksi” gibi çalışmış oluyor.
25 Haziran 2015’te protestolar şiddetlenince Macron, Kalanick’e mesaj atarak bir teklifte bulunuyor: “Gelecek hafta, yasayı düzenleyen reformu hazırlamak üzere herkesi bir araya getireceğim.”
Aynı gün Uber, Fransa’da UberPop uygulamasına son verdiğini açıkladı.
Aylar sonra Macron, Uber şoförlerine lisans vermeyi kolaylaştıran bir karara imza attı. Bugün Fransa Cumhurbaşkanı olan Macron’un, o gün Fransa yasalarını ihlâl ederek çalışan şirketle ilişkisi bugüne kadar açığa çıkmamıştı.
Macron’un bir sözcüsü, sızan belgelerle ilgili soruya e-mail ile yanıt verdi:
“Görevleri doğal olarak o yıllarda hizmet sektöründe yer alan ve sert bir dönüşüm yaşayan birçok şirketle görüşmesine ve iletişim kurmasına yol açıyordu. Bu dönüşüm de bazı yönetimsel ve düzenleyicilerin ortaya çıkardığı engellerle ilgili kilidi açarak çalışmayı gerektiriyordu.”
Uber de, UberPop’un yasaklanmasının “Kesinlikle şirketin lehine olan farklı birtakım düzenlemelere karşılık olmadığını” savundu ve Fransa’da 2018’de yürürlüğe giren bir yasanın da Uber şoförlerinin lisans almasını zorlaştırdığını hatırlattı.