Kapitalizmin varoluşsal krizi tüm derinliğiyle sürerken, 2024 yılının yaşamın değişik alanlarına dönük verileri bu krizi gün yüzüne koyuyor. Farklı tipte uluslararası kuruluşlar eğitimden sağlığa, yaşam koşullarından çocuk ve kadınların toplam durumu üzerine ortaya çıkan verileri yayımlıyor.
Bu raporların en sonuncusu Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) tarafından geçtiğimiz günlerde yayımlandı. UNICEF raporunda 2024 yılının çocuklar için kurum tarihindeki en kötü yıllardan biri olarak kayıtlara geçtiğini belirtti. 2024 yılında her zamankinden daha fazla çocuğun çatışma ve şiddet nedeniyle zorla yerinden edildiğini kaydeden UNICEF, yaşanan silahlı çatışmalardan etkilenen rekor sayıda çocuğun, öldürülme, yaralanma, okula gidememe, hayati aşılardan mahrum kalma ve yetersiz beslenme gibi sorunlarla baş etmek zorunda kaldığını belirtti.
İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en yüksek sayıda çatışmanın yaşandığını belirten UNICEF yetkilileri, “Dünya genelinde 473 milyondan fazla çocuk silahlı çatışmalardan etkilenen bölgelerde yaşıyor. Dünyada silahlı çatışmaların yaşandığı bölgelerde yaşayan çocuklarının oranı, 90’lı yıllarda yaklaşık yüzde 10 iken bugün neredeyse yüzde 19’a çıkarak iki katına yükseldi. 2023 yılı sonu itibariyle 47,2 milyon çocuk, çatışma ve şiddet nedeniyle yerinden edildi” dedi.
Haiti, Lübnan, Myanmar, Filistin ve Sudan da dâhil olmak üzere çatışmaların yoğunlaşması nedeniyle daha fazla çocuk yerinden edildiğini ortaya koyan UNICEF raporu, milyonlarca çocuğun da ülke içinde ya da dışında göç etmek zorunda kaldığını ortaya koydu. UNICEF verilerine göre çocuklar, mülteci nüfusunun yaklaşık yüzde 40’ını ve kendi ülke içinde yerinden edilmiş kişilerin de yüzde 49’unu oluşturdu.
UNICAF İcra Direktörü Catherine Russell, 2024 yılının UNICEF tarihinde kayıtlara geçen en kötü yıllardan biri olduğunu ifade ederken, 2023 yılında BM, 22 bin 557 çocuğa yönelik 32 bin 990 ağır ihlal tespit etti. Bu sayının BM Güvenlik Konseyi’nin zorunlu denetiminin başlamasından bu yana görülen en yüksek sayı olduğu kaydedildi.
Gazze’de binlerce çocuk ya öldürüldü ya da yaralandı. BM, 2024’ün ilk 9 ayında Ukrayna’da 2023’ün tamamından daha fazla çocuk kaybının yaşandığını doğruladı. Kadın ve kız çocuklarının durumunun özellikle endişe verici olduğunu ortaya koyan rapor, çatışma ortamlarında tecavüz ve cinsel şiddete ilişkin raporların arttığının altını çiziyor.
Silahlı çatışmaların ortasında kalan engelli çocuklar orantısız bir şekilde şiddete ve hak ihlallerine maruz kaldığı, silahlı çatışmaların yaşandığı bölgelerde eğitimin ciddi şekilde kesintiye uğraması ve çatışmalardan etkilenen ülkelerde 52 milyondan fazla çocuğun okula gitmediği ise raporun ortaya koyduğu bir başka korkunç tablo oldu. Eğitim altyapısının tahrip edilmesi ve güvensizlik, bu bölgelerdeki çocukların eğitimi için zaten vahim olan şartları daha da kötüleştirdi.
Silahlı çatışmaların yaşandığı bölgelerdeki çocuklar arasında yetersiz beslenmenin de endişe verici seviyelere yükseldiğini ortaya koyan rapor, açlıktan ölümlerin kitlesel boyutlara ulaştığını kanıtladı.
Emperyalistler arası artan rekabet ve hegemonya mücadelesi, dünyanın değişik bölgelerine savaşlar biçiminde yansırken, geri kalan bölgeler, -emperyalist merkezlerde de- işçi ve emekçilerin, kadın ve çocukların yaşamlarını olumsuz olarak etkileyen temel etken olarak varlığını sürdürüyor. Bu nedenle her bölgede kapitalizme karşı sosyalizm şiarıyla mücadele, işçi ve emekçilerin yegane alternatifi olarak kendini dayatıyor.
* Atılım Gazetesinin Avrupa Eki’nin (atilimavrupa1994@gmail.com) 3 Ocak 2025 tarihli Avrupa Gündemi köşesi