Koronovirüsün hapishanelerde yayılma riskine dikkati çeken HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Ümit Dede, Adalet Bakanı’na “Hasta ve yaşlı tutukluların tahliye edilmeli, hükümlü hasta ve yaşlılar ise cezaları ertelenmelidir” dedi.
Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonundan Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Ümit Dede, Koronavirüsün ulaştığı boyutlar ve bunun hapisheneler açısından yarattığı riske ilişkin HDP Genel Merkezinde basın toplantısı düzenledi.
‘GRUP YORUM ÜYELERİNE ZORLA MÜDAHALEYİ KINIYORUZ’
Grup Yorum üyeleri İbrahim Gökçek ve Helin Bölek’in ölüm orucu ile Mustafa Koçak’ın adil yargılama talebiyle gerçekleştirdiği açlık grevi eylemlerine değinen Dede, “Gelinen aşamada ne yazık ki devlet yetkilileri Grup Yorum üyelerinin sanatlarını özgürce icra etme taleplerini, Yine Mustafa’nın adil yargılanma taleplerini ve açlık grevindeki müvekkillerinin talepleri karşılansın diye açlık grevine giren ÇHD’li avukatların taleplerini karşılamak yerine açlık grevine zorla müdahale etme yolunu seçti. Bunu kınıyoruz ve bu müdahalenin uluslararası hukuka uygun olmadığını belirtiyoruz. Elbette bu arkadaşların açlık grevini bitirmesi bizim de talebimiz ama bunun yolu müdahale değil, bunun yolu insani taleplerinin kabul edilmesidir” dedi.
AVUKATLARIN MESLEKLERİ NEDENİYLE KRİMİNALİZE EDİLMESİ KABUL EDİLEMEZ
Urfa merkezli yürütülen soruşturma kapsamında avukatların gözaltına alınmasına tepki gösteren Dede, “Avukatların meslekleri nedeniyle kriminalize edilmesi, mesleklerinin engellenmesi bizler açısından kabul edilebilir değil. Dün bu amaçla Ankara’da açıklama yapmak isteyen avukatlara müdahale edilmesini de kınıyoruz” diye kaydetti.
HAPİSHANELER KORONAVİRÜS RİSKİ ALTINDA
Koronovirüs’ün ilk olarak Aralık 2019 tarihinde Çin’de görülmeye başlandığını ve müdahale edilmesine rağmen dünyanın 6 kıtasında bu virüsün yayıldığını söyleyen Dede, “Bugün dünyaya ve ülkemizde de koronovirüs salgını ile karşı karşıyayız. 13 Mart itibariyle koronovirüsten hayatını kaybedenlerin sayısı 5 bin 397 vaka sayısı da 150 bine ulaşmış durumda. Sağlık Bakanının açıklamasıyla da ülkemizde 5 vaka tespit edildiği açıklandı. Aileler, avukatlar, hak savunucular olarak virüsün en hızlı yayılacak alanlardan birinin cezaevleri olduğunu biliyoruz. Türkiye Cumhuriyeti devletinde tarihinde hiç olmadığı kadar cezaevlerinde doluluk oranı var. Cezaevlerindeki tutuklular sağlıklı beslenemedikleri, güneşten yeterince yaralanmadıkları için bağışıklık sistemi bizlere göre çok daha zayıf durumdadır. Uzmanların verdiği bilgiye göre bağışıklık sistemi zayıf olanlar, yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar da bu virüsün ölüme sebebiyet verdiği ısrarla vurgulanmaktadır” diye konuştu.
Adalet Bakanlığı’nın hapishanelerde alınan önlemlere ilişkin açıklamasına değinen Dede, “Zaten özgürlükleri kısıtlanmış kişilerin aileleri ile görüşmesinin 2 hafta engellenmesi dışında herhangi bir tedbirden bahsedilmemiştir” dedi.
Dede, hapishanelerde alınması gereken tedbirlere ilişkin taleplerini şöyle sıraladı:
■ Hasta ve yaşlı tutukluların tahliye edilmeli, hükümlü hasta ve yaşlılar ise cezaları ertelenmelidir. Hasta ve yaşlı tutukluların mahkemeleri, tutuklama inceleme tarihleri beklenmeksizin tahliyesini sağlayacak, hükümlüler açısından başvurular beklenmeden resen yapılacak incelemeler ile cezalarının ertelenmesi sağlanmalı ve tahliyelerinin önü açılmalıdır.
■ Havalandırma saatleri kısıtlı olan bütün tutsaklar için havalandırma kapılarının tam gün açık olmalıdır. Uluslararası standartlara uygun bir şekilde gerçekleşmesi gerekiyor.
■ Hapishanelerde doluluk oranları çok fazla. Bu konu ile alakalı Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünün derhal bir düzenlemeye gitmesi ve koğuşlarda yaşanabilecek kadar mahkumun kalması sağlanmalıdır.
■ Mahkumlara verilen yemeklerin hem hijyen açısından denetlenmesi hem de bağışıklık sistemi açısından güçlendirici besinler içermesi sağlanmalıdır.
■ Çocuklu anne tutsaklar ve çocuk tutsaklar hasta ve yaşlı tutsaklarda olduğu derhal tahliye edilmesi gerekiyor.
■ Adalet Bakanlığı tarafından hapishanelerde 400 bine ulaşan tutuklu ve hükümlülerin ailelerin kaygılarını giderecek aydınlatıcı bilgiler verilmelidir.
■ Avukat görüşlerinde özellikle hapishanelerdeki tutsakların sağlık ve güvenliği açısından hijyen önlemleri ve sağlık koşulunun sağlanması gerekiyor.
■ Hem hapishanelerde hem de dışarıda yaşamanı sürdüren hapishane personelinin de çalışma koşulları yeniden düzenlemeli ve hijyenik koşullar yaratılmalıdır.
■ Ailelerin kaygısını gidermek için telefon görüşme hakkının artırılması ve telefon görüşme hakkının avukatlara da tanınması gerekiyor.
‘ADALET BAKANI DERHAL HAREKETE GEÇMELİDİR’
Dede, açıklamasını şöyle tamamladı: “Tıbbi anlamda bir bilgiye sahip olmak gerekmiyor. Dünya gelinde Koronavirüsün yayılmaması için karşı karşıya bulunduğumuz tehlikenin ne boyutta olduğunu anlamak mümkün. En kalitesiz yaşam koşullarına sahip olan cezaevleri düşünülmeden önlem alınması mümkün değildir. Cezaevine virüsün bulaşması durumunda hızlı bir şekilde yayılacağını öngörmek mümkün. Dar bir alanda daha fazla insan aynı mekanı, tuvaleti ve eşyaları kullanmak zorunda kalıyor. Cezaevlerinde yayılması durumunda özellikle yaşlı ve hasta tutsaklarda ölüm vakaları görülecektir. Bunların yaşanmaması için Adalet Bakanlığını derhal harekete geçmeye çağırıyoruz. Bunlar yapılmazsa cezaevlerinde istenmeyen durumlar yaşandığında bunun sorumluluğunu Adalet Bakanı ve hükümet yüklenemeyecektir. Bu taleplerin bir an önce hayata geçirilmesi gerektiğini belirtiyoruz.”
(ETHA)