Fransa, tarihçilerin ve ailelerin talebi üzerine Cezayir Bağımsızlık Savaşı’na ilişkin arşivlerine erişim kısıtlamasını hafifleterek 21 yaşın altındaki kişileri kapsayan dosyaları erişime açmaya karar verdi. Karar tarihçilerin ve ailelerin uzun süren mücadelesinin ardından geldi. Ancak o dönem Fransa için yapılan istihbarat faaliyetleri ile özel yaşama ilişkin dosyaların karara dahil edilmemesi dikkat çekti.
Ülkedeki yasalara göre, Cezayir Bağımsızlık Savaşı’na katılan 21 yaşın altındaki Cezayirli gençlerin dosyalarına erişim için savaşın bitiminden itibaren 100 yıl geçmesi gerekiyordu. Bu kısıtlama, bu kapsamdaki birçok araştırmanın tamamlanmadan tıkanmasına sebep oluyordu.
DAHA ÖNCE ERİŞİM İZNİ 15 YIL ÖNE ÇEKİLMİŞTİ
Fransa, Aralık 2021’de de ülkedeki Cezayir Bağımsızlık Savaşı’na ilişkin 1954-1966 dönemindeki adli ve polis soruşturma arşivlerinin açılma tarihini 15 yıl öne çekerek bu kapsamdaki dosyalara erişim izni vermişti. Bu karara 21 yaşın altındaki gençleri ilgilendiren arşivler, “kişisel mahremiyet” gerekçesiyle dahil edilmemişti.
BAĞIMSIZLIK MÜCADELESİNDE 1,5 MİLYON CEZAYİRLİ ÖLDÜ
Fransız yönetiminin arşivlerin açılmasını erkene alma adımlarını, Cezayir’le sarsılan ilişkilerini onarmak için attığı belirtiliyor. Cezayir’in eski sömürgecisi Fransa’ya karşı 1954’te başlattığı ve 1962 yılına kadar süren bağımsızlık mücadelesinde çoğunluğu genç olmak üzere 1,5 milyon kişi öldü. Paris yönetimi, Afrika sömürge tarihinde önemli yer tutan Cezayir’de o dönem işlenen suçları halen resmi olarak tanımıyor.
