İstanbul İşçi Sendikaları Şubeler Platformu, fabrikalardaki Covid-19 vakalarına ilişkin hazırladıkları raporu açıkladı. Verilere göre salgında 28 işçi hayatını kaybetti.
İstanbul İşçi Sendikaları Şubeler Platformu (İSŞP) koronavirüs salgını sürecinde iş yerlerinde yaşananlar hakkında sektörel bazdaki bilgileri paylaşmak üzere online basın toplantısı gerçekleştirdi. Raporda salgının ilk gününden itibaren hayatını kaybeden işçi sayısının 28 olduğu ifade edildi. Raporda ücretli izin, yaygın test, ve ücretsiz sağlık hizmetine ulaşım hakkının tüm çalışanlar için acilen hayata geçirilmesi istenildi.
Raporda pandemi süreci başlangıcından bu güne kadar geçen süre zarfında Covid-19 virüsüne karşı en kapsamlı ciddi tedbirlerin alındığı yerlerin ciddi oranda sendikalı, özellikle toplu sözleşmeli iş yerleri olduğuna dikkat çekildi. En tedbirsiz yerlerin ise herhangi bir sendikal veya dernek vb. gibi örgütlenmenin hiç yaşanmadığı iş yerleri olduğuna vurgu yapıldı. Raporda pandemi döneminde yaşanan genel sorunlara da yer verilirken iş kollarına göre bilgiler de paylaşıldı.
İİSŞP’nin hazırladığı raporun detayları şöyle:
DERİ VE TEKSTİL İŞ KOLU
200’e yakın fabrikadan edinilmiş bilgilere göre deri ve tekstil iş kolundaki duruş şöyle:
■ 200 fabrikadan Covid-19 testi pozitif çıkan işçi sayısı 83 dür.
■ 200 fabrikadan Covid-19 testi pozitif çıkan ve vefat eden işçi sayısı 3 tür.
■ 200 fabrikadan pandemi döneminde 86 fabrika işçilerine ağırlıklı zorunlu yıllık izni kullandırmıştır.
■ 200 fabrikadan pandemi döneminde 102 fabrika işçilerine ağırlıklı olarak zorunlu süreli ve süresiz ücretsiz izin kullandırmıştır.
■ 200 fabrikadan pandemi döneminde 47 fabrika üretime halen kesintisiz devam etmektedir. Bunlardan 9 fabrikada vaka görülmesine rağmen üretim devam etmektedir.
■ 200 fabrikadan pandemi döneminde 28 fabrika kısa çalışma ödeneğine başvurmuş üretim yapılmamaktadır.
■ 200 fabrikadan pandemi döneminde 4 fabrika kapısına kilit vurmuş bütün işçilerini çıkarmıştır.
■ 200 fabrikadan pandemi döneminde yaklaşık olarak 460 işçi işten çıkarılmış çıkarılan işçilerin yüzde 100’üne virüs nedenli olduğu ifade edilmiştir.
■ 200 fabrikadan pandemi döneminde sadece 2 fabrika işçilerini koşulsuz ücretli izne ayırmıştır. Hak edilmiş yıllık izni kullandırmadan.
■ 200 fabrikadan pandemi döneminde sadece 1 fabrikada 40 işçi gönüllü olarak işten çıkmıştır.
HİZMET İŞ KOLU
İBB bu güne kadar 477 vaka yaşanmıştır bu vakalardan;
■ Covid-19 kaynaklı vefat eden işçi sayısı 5’tir.
■ Vakaların görüldüğü iş alanları temizlik, güvenlik, ulaştırma birimi, İGDAŞ ve İETT dir.
■ Ayrıca karantina altın da bulunan işçi sayısı 2000’dir.
■ İstanbul’da 39 ilçe belediyesinin tamamında virüs vakasına rastlanmıştır. Vakaların bölümlere göre görülme oranı temizlik işçileri içerisinde daha fazladır.
LİMAN DEPO ANTREPO İŞ KOLU
■ Ambarlı Limanı’nda bulunan 3 büyük firmanın tamamında virüs vakası görülmüştür.
■ Ambarlı Limanı’nda Covid-19 pozitif çıkan işçi sayısı toplamda 25’tir.
■ Tuzla’da bulunan 8 tersanede Covid-19 pozitif çıkan işçi sayısı 57’dir.
■ İstanbul’da bilgi alabildiğimiz 17 depoda Covid-19 pozitif çıkan işçi sayısı 170’tir.
■ Covid-19 testi pozitif çıkan ve vefat eden işçi sayısı 2’dir.
GÜVENLİK İŞ KOLU
■ İstanbul’da elimize ulaşan bilgilere güvenlik alnında çalışan ve Covid-19 pozitif çıkan işçi sayısı 80’dir.
■ Ayrıca Güvenlik-İş üyelerinden 30 işçinin Covid-19 testi pozitif çıkmıştır.
■ Bu vakalardan biri de Güvenlik-İş Sendikası Mali Sekreteridir.
GIDA İŞ KOLU
■ 25 fabrikada Covid-19 pozitif işçi sayısı 70’tir.
MAĞAZA SEKTÖRÜ
■ Covid-19 nedeni ile en çok işsizliğin yaşandığı sektör durumundadır. Birçok mağaza çalışmalarını durdurmuş ve internet üzerinden alışveriş sağlanmaktadır.
■ 7 zincir mağazada Covid-19 pozitif işçi sayısı 47’dir.
SAĞLIK İŞ KOLU
■ İstanbul dâhilindeki devlet hastanelerinin neredeyse tamamında Covid-19 pozitif vakasına rastlanmıştır.
■ Sağlık çalışanları içerisinde Covid-19 testi pozitif çıkan sağlık işçisi sayısı yaklaşık 1000’dir.
■ Sağlık sektöründe Covit-19 testi pozitif çıkan ve vefat eden işçi sayısı 17’dir.
■ Sağlık sektöründe vakaların görüldüğü statüler şu şekildedir. Doktor, Hemşire, Laborant, Temizlik İşçisi, Hasta Bakıcı ve çeşitli kademedeki memur ve işçilerin bulunduğu bölümler.
■ Özellikle 112 acil müdahale ekibi çalışanları virüs bulaşma-bulaştırma riski yüksek gruplar.
PETRO KİMYA İŞ KOLU
■ 32 fabrikadan Covid-19 testi pozitif çıkan işçi sayısı 140’tır.
■ Toplamda kronik rahatsızlığından kaynaklı süresiz ücretli izne ayrılan işçi sayısı 200’dür.
■ İş yerlerinde vaka çıkması nedeni ile 350 işçi evlerinde karantinada kalmaktadır.
METAL İŞ KOLU
■ İstanbul’da faaliyet sürdüren 34 fabrikadan Covid-19 testi pozitif çıkan işçi sayısı 63’tür.
■ Covid-19 kaynaklı vefat eden işçi sayısı 1’dir.
TAŞIMA İŞ KOLU
■ Taşıma işçilerinin girip çıktıkları ev ve işyerlerinin sayısı her gün on binleri bulmaktadır.
■ 17 iş yerinde Covid-19 testi pozitif çıkan işçi sayısı 67’dür.
İSTANBUL’DA TOPLAM DURUM
■ Covid-19 testi pozitif çıkan işçi sayısı 2279’dur.
■ Covid-19 testi pozitif çıkan ve vefat eden işçi sayısı 28’dir.
■ Covid-19 şüphesi ile hastane v ev karantinasında olan işçi sayısı 2350’dir.
PANDEMİ DÖNEMİNDE YAŞANAN GENEL SORUNLAR
■ Özellikle sağlık çalışanlarının ve hizmet sektörü temizlik işçilerinin ekipman yetersizliği.
■ Genel olarak yaygın test seçeneğinin zayıflığı.
■ Sağlık sektöründe karantina uygulaması virüsün görüldüğü servis arkadaşlarına uygulanmakta ve 14 günlük süre sonrasında işçiler çalıştırılması
■ 112 çalışanlarının çalışma koşulları ağırlığı ve yaygın test eksikliği.
■ İşsizlik ve işten çıkarma sonucu sağlık güvencesinden mahrum olma
■ Gündelik İşçi alımı
■ Telafi çalışması için borçlandırma
■ İnsanların zorunlu ihtiyaçları, sağlık ve hijyen alışverişleri haricinde yapılan e-ticaretin çoğalması (eğlence ve zaruri ihtiyaç olmayan tüm ürünler açısından) hem talep eden hem de çalışan sağlığı açısından hayati önem taşıması
■ Yarı yarıya izin sistemi uygulama(1 aylık iznin yarısını işverenin yarısını işçisin karşılaması)
■ Haftalık üretim durdurma aralıklı üretim yani; pandemi sürecinde tekrar iş başı yapma
■ Sağlık sektöründe, medikal tekstil üretiminde, sanal alışveriş çalışanlarında, taşımacılık kargo bölümlerinde fazla mesai sabahlama çalışması
■ Yıllık izni olmayanların bir sonraki yıl içinde hak edeceği izinlerin peşin olarak kullandırılması
■ Evden yemek getirme sistemi (işçilere hijyen kontrolü sağlamayacağı söylenerek kendi yemeklerini evlerinden getirmeleri istenmesi)
■ Muğlak süresiz izin kullandırılması ve işçilere herhangi bir konuda bilgi verilmemesi
■ Tıraş olmayanları işe almama
■ Çay molalarının yasaklanması
■ Sosyal mesafelenme ve evde kal çağırılarına rağmen çalışmak zorunda kalan işçilerin hem özelde hem de resmi yetkililerce hayatlarının önemsiz olduğu hissi buna bağlı kimi psiko-sosyal problemler. Önemsizlik hissi, ailelerini maddi anlamda yetmemezlik ve yaşanacak ekonomik bunalım, aile içi yüksek yaş grubunun koruma isteği ile virüs bulaştırma duygusu çatışma durumu vb.
Çalışma zorunluluğu doğmayan sektörlerde üretimin patronların kar hırsına hizmet ettiği ifade edilen raporda, işçi sağlığının kâr uğruna tehlikeye atıldığı vurgulandı. Raporun sonuç bölümünde platformun da etkin biçimde çalışmasını yürüttüğü ücretli izin, yaygın test, ve ücretsiz sağlık hizmetine ulaşım hakkının tüm çalışanlar için hayata geçirilmesi gerektiği ifade edildi.
(ETHA)
